Resmî Gazete’de yayımlanan yeni kararnameyle birlikte eczacıların sağlık sistemindeki rolü yeniden tanımlandı. İlaca erişim, reçetesiz danışmanlık ve halk sağlığı hizmetlerinde görevleri genişletilen eczacılar için önemli değişiklikler yolda.
Eczacılarla İlgili Yeni Karar: Yetkiler Genişletiliyor, Görevler Netleşiyor
Türkiye’de sağlık sisteminin en önemli yapı taşlarından biri olan eczacılık mesleği, Resmî Gazete’de yayımlanan yeni bir düzenlemeyle yeniden şekilleniyor. Sağlık Bakanlığı tarafından duyurulan ve 22 Mart 2025 itibariyle yürürlüğe giren yeni karara göre, eczacıların görev tanımları ve yetki alanlarında dikkat çeken değişiklikler yapıldı.
Bu adım, hem sağlık profesyonellerinin iş yükünü azaltmayı hem de vatandaşların daha hızlı ve doğru sağlık danışmanlığına ulaşmasını hedefliyor. Peki, yeni düzenleme neleri kapsıyor? Eczacıları ve vatandaşları neler bekliyor? Detaylar haberimizde…
Yeni Kararın Kapsamı Nedir?
Sağlık Bakanlığı ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından ortak hazırlanan yeni düzenleme, eczacıların yalnızca ilaç verme görevinden çıkıp daha aktif bir sağlık danışmanı kimliğine kavuşmasını amaçlıyor.
Kararın öne çıkan başlıkları:
- Reçetesiz ilaçlarda kapsamlı danışmanlık yetkisi
- Aşı uygulamaları ve temel sağlık taramaları yapabilme
- İlaçsız tedavi önerileri konusunda eğitimli rehberlik
- Kronik hastalıklarda tedavi takibi desteği
- Eczacılara yönelik zorunlu sürekli eğitim programları
Eczacılar Artık Aşı Uygulayabilecek
En dikkat çeken düzenlemelerden biri, eczanelerde belirli aşıların uygulanabilir hale gelmesi. Grip, zatürre ve tetanos gibi halk sağlığı açısından öncelikli aşılarda, eczacılar belirli bir eğitim ve sertifikasyon sürecinin ardından bu hizmeti sunabilecek.
Bu uygulama Avrupa ülkelerinde ve ABD’de yıllardır başarıyla yürütülüyor. Türkiye’de de özellikle kırsal bölgelerde sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştırması bekleniyor.
Kronik Hastalık Takibi Eczacı Gözetiminde
Yeni kararname ile birlikte, diyabet, hipertansiyon ve hiperkolesterolemi gibi yaygın kronik hastalıklarda eczacılar daha aktif bir rol üstlenecek. Belirli aralıklarla yapılan ölçümler (tansiyon, kan şekeri vb.) eczane ortamında gerçekleştirilebilecek ve hasta takibi kolaylaştırılacak.
Bu sistemle birlikte:
- Gereksiz doktor randevuları azalacak
- Hastalar daha düzenli takip edilebilecek
- İlaç kullanımı ve yan etki yönetimi daha etkin yapılabilecek
Reçetesiz İlaçlarda Daha Fazla Danışmanlık
Eczacılar artık, OTC (Over The Counter) yani reçetesiz satılabilen ilaçlar hakkında daha geniş bilgi verme ve yönlendirme yetkisine sahip olacak. Böylece vatandaşlar, basit sağlık sorunlarında doktor yoğunluğu olmadan, eczanelerden bilinçli destek alabilecek.
Ayrıca:
- Bitkisel ürünler
- Gıda takviyeleri
- Dermokozmetik ürünlerde
da bilgilendirme yükümlülüğü artırılacak.
Sürekli Eğitim Zorunluluğu ve Denetim Sistemi
Eczacıların görev alanlarının genişlemesiyle birlikte, zorunlu sürekli eğitim sistemi de devreye girdi. Sağlık Bakanlığı ve Türk Eczacıları Birliği (TEB) iş birliğiyle yılda en az bir kez mesleki gelişim eğitimlerine katılmak zorunlu olacak.
Ayrıca TİTCK denetimleri artırılarak, yeni yetkilerin doğru ve etik kullanımı güvence altına alınacak.
Uzman Görüşü: “Sağlık Hizmetlerinde Eczacının Yeri Güçleniyor”
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Nuran Yalçın yeni düzenlemeyi şöyle değerlendiriyor:
“Bu karar, eczacıların bilimsel bilgi birikimini halk sağlığına doğrudan katkı sunacak şekilde kullanmasının önünü açıyor. Koruyucu sağlık hizmetlerinde eczacı artık aktif bir aktör olacak.”
Vatandaşlara Ne Gibi Avantajlar Sağlayacak?
Yeni düzenlemenin toplum düzeyinde sağlayacağı bazı faydalar şunlardır:
- Daha kolay erişilebilir sağlık danışmanlığı
- Kronik hastalıkların daha yakından takibi
- Acil olmayan durumlarda hekim yoğunluğunun azaltılması
- İlaç kullanımında bilinç artışı
- Eczaneye gitme sıklığına bağlı olarak sağlık hizmetine süreklilik kazandırma
Eleştiriler ve Tartışmalar
Her ne kadar birçok uzman bu kararı olumlu karşılasa da, bazı çevreler uygulamaların denetimi ve eczanelerin altyapı eksiklikleri konusunda uyarıda bulunuyor.
Aile hekimleri ve bazı tabip odaları, kronik hastalık takibi ve aşılama gibi görevlerin yalnızca hekimlerce yapılması gerektiğini savunurken, eczacı örgütleri ise halk sağlığına katkı sunacak bu adımın mesleklerine olan güveni artıracağını belirtiyor.
