Sigara içmeyen bireylerin bile dumandan etkilenmesiyle ortaya çıkan pasif içicilik, uzmanlara göre ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor. Yeni araştırmalar, özellikle çocuklar ve yaşlılar için büyük risk oluşturduğunu ortaya koydu.
Pasif İçicilik Nedir ve Neden Tehlikelidir?
Pasif içicilik, bir kişinin doğrudan sigara içmemesine rağmen, başkalarının içtiği sigara dumanına maruz kalmasıdır. Tütün ürünlerinden çıkan duman iki şekilde yayılır:
- Ana akım duman: Sigara içilirken doğrudan ağızdan çıkan duman
- Yan akım duman: Sigaranın ucundan yayılan duman
Yan akım duman, doğrudan çekilen dumana kıyasla daha fazla toksik madde içerir. Bu nedenle, çevresindekilere zarar verme potansiyeli çok daha yüksektir.
Kimler Daha Fazla Risk Altında?
Uzmanlara göre pasif içicilikten en fazla etkilenen gruplar:
- Bebekler ve çocuklar
- Hamile kadınlar
- Yaşlılar
- Astım, KOAH gibi solunum hastalığı bulunan bireyler
Bu gruplarda pasif içiciliğe maruz kalmak, bağışıklık sistemini zayıflatabilir, kronik hastalıkları tetikleyebilir ve gelişim bozukluklarına neden olabilir.
Bilimsel Bulgular Ne Diyor?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 1,2 milyon insan pasif içiciliğe bağlı nedenlerle hayatını kaybediyor. Türkiye’de ise yapılan son araştırmalarda, kapalı alanlardaki sigara dumanına maruz kalan bireylerde:
- Kalp krizi geçirme riskinin %25 arttığı
- Solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma oranının %40 yükseldiği
- Çocuklarda orta kulak iltihabı, astım gibi hastalıkların yaygınlaştığı
tespit edilmiştir.
Kapalı Alanlar Hâlâ Riskli
Her ne kadar 2008 yılında Türkiye genelinde uygulamaya konulan kapalı alanlarda sigara yasağı, pasif içiciliği azaltma yönünde önemli bir adım olmuşsa da uygulamada hâlâ ciddi sorunlar yaşanıyor:
- Kafeler ve restoranlar gizli içim alanları oluşturuyor
- Toplu taşıma duraklarında yasağa rağmen sigara içiliyor
- Ortak yaşam alanlarında kontrol mekanizmaları yetersiz
Bu durum da sigara kullanmayan bireylerin korunmasını güçleştiriyor.
Uzmanlardan Uyarılar
Göğüs hastalıkları uzmanları, pasif içiciliğin doğrudan sigara içmek kadar tehlikeli olduğunu vurguluyor. Özellikle çocukların ve yaşlıların bulunduğu ortamlarda sigara içmenin büyük sorumsuzluk olduğunu belirtiyorlar.
Ayrıca:
- Evlerde sigara içilmemeli
- Araç içinde sigara kullanımı kesinlikle yasaklanmalı
- Okul bahçesi ve çevresinde denetimler artırılmalı
- Dumansız hava sahası uygulamaları etkinleştirilmeli
önerileri sıklıkla dile getiriliyor.
Çözüm İçin Ne Yapılmalı?
Pasif içiciliği azaltmak adına uygulanabilecek bazı bireysel ve toplumsal önlemler:
- Çocuk bulunan evlerde tamamen dumansız alanlar oluşturulmalı
- Misafirlerin sigara içmesine izin verilmemeli
- Kapalı ortamlar düzenli havalandırılmalı
- Sigara içilen alanlar net bir şekilde sınırlandırılmalı
- Belediyeler ve yerel yönetimler denetimleri sıklaştırmalı
Ayrıca, kamu spotları ve farkındalık kampanyalarıyla halk bilgilendirilerek davranış değişikliği sağlanabilir.
